درمان دیسک کمر با دیسکوژل

درمان دیسک کمر با دیسکوژل

بیرون زدگی دیسک کمر از علت شایع و مهم وجود کمردرد و دردهای سیاتیکی میباشد. در روشهای قدیمی اگر بیماری به درمانهای ساده مانند درمان دارویی – آب درمانی و استراحت پاسخ نمیداد انجام عمل جراحی را بعنوان گزینه بعدی مطرح میکردند. در دو دهه اخیر انجام عملهای بسته بدون نیاز به جراحی باز و بصورت سرپایی و بدون بیهوشی بعنوان گزینه درمانی جدید و موثری جایگزین بسیاری از عملهای جراحی غیر ضروری گردیده اند تا جاییکه در بیش از دو سوم موارد بیماران مبتلا به دیسک کمر که قبلا کاندید جراحی باز بوده اند با این روش درمان خواهند شد.

روشهای اینترونشنال یا عملهای بسته با مکانیسم درمانی مشابهی سبب  کاهش سایز بیرون زدگی دیسک  میشوند. در تمامی عملهای بسته قسمت کوچکی از حجم داخل دیسک کاهش می یابد و تاثیر این کار بصورت فشار منفی زیادی در داخل دیسک سبب کاهش قسمت بیرون زدگی دیسک و آزاد شدن عصبی که تحت فشار قرار داشته میگردد.

تکنیکها و روشهای مختلفی برای انجام عمل بسته دیسک وجود دارد که بطور کلی به سه گروه تقسیم میشوند.
 1- تخلیه دیسک بروش مکانیکی که در آن یک وسیله میکروسرجری تحت بیحسی به داخل دیسک فرستاده میشود و توسط یک میکرو موتور قسمتی از حجم داخل دیسک به خارج بدن تخلیه می گردد. ( با توجه به ایجاد روشهای جدید تر این روش امروزه فقط در موارد محدودی به کار میرود)

2- استفاده از گرما جهت کاهش فشار داخل دیسک که انجام عمل با لیزر یا آر اف با این مکانیسم کار خود را انجام می دهد.

3- روش شیمیایی که در آن تزریق ماده شیمیایی خاصی به داخل دیسک با تغییری که در ساختار مولکولی داخل دیسک ایجاد میکند سبب کاهش فشار داخل دیسک و جمع شدن قسمت بیرون زده دیسک میشود. تزریق دیسکوژل و ازون دو نمونه از این روش درمانی می باشد که اخیرا مورد توجه زیادی قرار گرفته اند.

دیسکوژل ترکیبی  از الکل – سلولز و تنگستن است که بصورت ژل در آمده است و تزریق آن به داخل دیسک سبب ایجاد تغییرات مولکولی در داخل دیسک میگردد. الکل موجود در این ترکیب بعنوان یکی از قدیمی ترین روشهای درمان دیسک مطرح گردیده است. روشهای قدیمی که در آنها از الکل مایع استفاده می شد بعلت آسیبی که نشت احتمالی الکل به داخل نخاع بر بافتهای عصبی وارد میکرد منسوخ گردیدند و استفاده از الکل  در دیسکوژل بصورت ترکیب ژله ای سبب مهار خروج این ماده از فضای دیسک پس از تزریق میگردد. خصوصیت شیمیایی الکل تزریق شده به داخل دیسک سبب تغییر در ساختار مولکولی ماده داخل دیسک و کاهش آب داخل دیسک شده و فشار داخل دیسک کاهش می یابد.

عمل تزریق دیسکوژل به داخل دیسک در اتاق عمل بدون بیهوشی و با بی حسی موضعی انجام شده و بیمار چند ساعت پس از عمل ترخیص می گردد. این کار تحت مونیتورینگ فلوروسکوپی انجام میشود و وجود فلز تنگستن در این ترکیب بعلت نیاز به نمایان شدن این ژل در تصویر برداری با فلوروسکوپ میباشد. تاثیر نهایی این روش چند هفته پس از عمل خود را کاملا نشان می دهد و بیمار به محل کار بر میگردد.

استفاده از دیسکوژل در درمان فتق دیسک در مواردی که جدار دیسک سالم است و هنوز پارگی اتفاق نیفتاده، بیشترین تاثیر را در درمان بیماران دارد. روشهای بسته درمان دیسک بطور کلی در 75 تا 80 در صد موارد دیسکهای کمری سبب درمان میگردند و انتخاب اینکه بیمار با کدام روش تحت عمل بسته قرار گیرد به نوع دیسک و تشخیص پزشک بستگی دارد .

هزینه بالای داروی دیسکوژل و وجود تکنیکهای ساده تر و بی عارضه ای همچون تزریق ازون، شاید در بسیاری از موارد استفاده از این روش را در درمان دیسک بعنوان روش اول انتخابی محدود نماید.

مراجعه بیماران مبتلا به دیسک به کلینیکهای درد پنجره جدیدی را جهت درمان بسته دیسک و جلوگیری از عملهای جراحی نا خواسته خواهد گشود.

نویسنده: دکتر مجید حیدریان، فوق تخصص درد